Sosyal Medya Sizi İşsiz Bırakmasın
1.GENEL OLARAK
Günümüzde sosyal medyanın hayatımızdaki yeri yadsınamaz. Her birimiz değişik sosyal medya sitelerine üyeyiz ve değişik sıklıklarla paylaşımlar yapıyor, arkadaşlarımızın paylaşımlarını beğeniyoruz ve hatta yeniden paylaşım sağlıyoruz. Kimi zaman sağladığımız bir paylaşım milyonlara ulaşıyor.
Peki, sağladığı bir paylaşımın çalışanı işinden edebileceğini, iş akdi feshi sonucunu doğurabileceğini hiç düşündünüz mü?
2.SADAKAT İLKESİ
İş Hukuku’na göre; işçinin işverenine karşı sadakat ilkesi çerçevesinde hareket etmesi gereklidir. İşçinin sadakat borcu, “doğruluk ve dürüstlük ilkesi temeli üzerine kurulu olup, işverenin korunmaya değer haklı çıkarlarını en iyi şekilde korumak ve söz konusu çıkarlara zarar verebilecek her türlü davranıştan kaçınmak yükümlülüğünü ifade eder.” (TUNCAY, A. Can: “İşçinin Sadakat (Bağlılık) Yükümlülüğü”)
Sadakat borcu, işçiyi sadece işyerinde değil, işyeri dışında da takip eden bir borçtur. İşçinin sadakat borcunu belirleyen edimler, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin niteliğine göre farklılıklar göstermektedir. İşçinin sadakat borcu, işverenine karşı bazı olumlu davranışlarda bulunması yükümlülüğü olabileceği gibi kimi olumsuz davranışlarda bulunmaması yükümlülüğü şeklinde de karşımıza çıkabilir. Olumlu davranışta bulunma yükümlülüğünü; işçinin işyerinde bulunan, işyerine ait araç ve gereçleri özenli kullanma, koruma yükümlülüğü şeklinde, olumsuz davranışlardan kaçınma yükümlülüğünü ise; iş sözleşmesinin yürürlük süresi boyunca rekabet etmeme yükümlülüğü olarak örneklendirebiliriz.
3.SOSYAL MEDYANIN İŞ İLİŞKİSİNE ETKİSİ
Sosyal medyada paylaşım sağlayan işçi, işyerini, iş arkadaşlarını, işverenini küçük düşürücü paylaşımlar yapar ise, işyeri, işvereni ve iş arkadaşları aleyhine hakaret içerici, eleştiriyi aşan, sataşma olarak nitelendirilebilecek paylaşımlarda bulunursa, işçi hakkında disiplin hükümleri işletilebilecektir. Ayrıca işçinin bu paylaşımları mesai saatleri dışında ve/veya işyeri dışındayken yapmış olması disiplin işlemi yapılmasına engel teşkil etmez.
“4857 Sayılı İş Kanunu md.25:
Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:
II-b: “İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.”
II-d:” İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.”
Söz konusu kanun maddesinden de açıkça anlaşılacağı üzere, işçinin sosyal medya paylaşımı işvereninin veya aile üyelerinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde ise veya şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlar içeriyorsa, işverenine veya aile üyelerinden birine veya iş arkadaşına sataşma şeklinde yorumlanıyorsa, işverenin iş akdini haklı nedenle fesih hakkı gündeme gelecektir. Ayrıca söz konusu sosyal medya paylaşımı yukarıda belirtilen kanun maddesi kapsamında yorumlanacak kadar ağır değil ancak işçi ile işveren arasındaki güven ilişkisini zedelemiş ise, sadakat borcuna aykırılık olarak yorumlanabiliyor ise, işverenin geçerli nedenle iş akdini feshi gündeme gelebilecektir.
Eğer işçi, sosyal medya aracılığı ile işyerine ait gizli bilgileri duyurur, gizli kayıtları paylaşır ise bu durum da İş Kanunu kapsamında haklı nedenle fesih sonucunu doğurabilecektir.
“4857 Sayılı İş Kanunu md.25:
II-e: İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.”
İşverenin haklı nedene dayanarak işçinin iş sözleşmesini fesih etmesi durumunda, işçiye sadece fesih tarihine kadar doğmuş olan tüm hakları (maaş, prim, ikramiye vb.) ödenir. İşverenin geçerli nedenle iş sözleşmesini fesih etmesi durumunda işçiye, fesih tarihine kadar doğmuş olan tüm hakları ve kıdem tazminatı ödemesi yapılacaktır.
4.İSPAT YÜKÜ VE İSPAT ŞEKLİ
Sosyal medya paylaşımı nedeni ile iş akdi feshi yoluna gidecek işverenin, iddiasını ispat açısından öncelikle işçi tarafından yapılan paylaşımı kayıt altına alması gerekecektir. Paylaşımın ekran görüntüsü, bilgisayar çıktısı, bilgisayar ortamında kayıt gibi yöntemler ispat vasıtası olabilir.
Her ne kadar İş Kanunu 25/II maddesi kapsamında fesih öncesinde işçinin savunmasının alınması zorunlu olmasa da; sosyal medya paylaşımı nedeni ile fesih gerçekleştirilecekse, öncelikle işçiden yazılı savunmasının alınması, muhtemel bir uyuşmazlıkta çözümü kolaylaştıracaktır.
Burada önemli olan husus, çalışan tarafından sağlanan paylaşımın ağırlığının ve feshi gerektirip gerektirmeyeceği keyfiyetinin, işveren tarafından objektif bir şekilde irdelenmesidir.
5.SONUÇ
Sosyal medya mecraları üzerinde yapılacak tüm paylaşımlarda dikkatli olunması gerekmektedir. Özellikle çalışanlar tarafından işveren, işyeri ve/veya iş arkadaşları aleyhine paylaşımlar yapılması, işyerinin gizli bilgilerinin sosyal mecrada ifşa edilmesi, yapılan paylaşımın ağırlığına göre olayı iş akdi feshine kadar götürebilmektedir. Bu konuda, çalışanların dikkatli ve özenli davranması, işverenlerin de değerlendirme yaparken objektif olması gerekmektedir.
Av.Arb.Burcu Kuman
Sosyal Medya Sizi İşsiz Bırakmasın ve İş Hukuku Avukatı hakkında bilgi almak için iletişime geçebilirsiniz.